czas pracy poradni AOS

Jakie akty regulują czas pracy poradni AOS? Ile godzin i dni w tygodniu powinna pracować poradnia specjalistyczna?

AOS czyli co?

Najpierw należy zauważyć, że nie istnieje poradnia AOS jako taka, ale:

poradnia przyszpitalna (Outpatient clinic)

Ambulatorium  podmiotu leczniczego  prowadzącego szpital, zlokalizowane w budynku albo zespole budynków  oznaczonych tym samym adresem co szpital, albo innymi adresami, ale położonych obok szpitala i tworzących funkcjonalną całość, w którym udzielane są te same lub zbliżone rodzajowo świadczenia co w szpitalu

(Dz. U. 2004 Nr 210 poz. 2135 – Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, DZIAŁ I Przepisy ogólne, Rozdział 1 Zakres przedmiotowy i podmiotowy oraz objaśnienia określeń ustawowych. Art. 5, pkt 28a) 

ambulatoryjna opieka zdrowotna 

udzielanie przez świadczeniodawców świadczeń opieki zdrowotnej osobom niewymagającym leczenia w warunkach całodobowych lub całodziennych

(Dz. U. 2004 Nr 210 poz. 2135 – Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, DZIAŁ I Przepisy ogólne, Rozdział 1 Zakres przedmiotowy i podmiotowy oraz objaśnienia określeń ustawowych. Art. 5, pkt 1) 

Ministerstwo Zdrowia nie definiuje poradni specjalistycznej.
Ambulatoryjna Opieka Specjalistyczna jest to zakres świadczeń, których udzielanie regulują zasady opisane w rozporządzeniu MZ z dnia 6 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej czyli:

1) porad specjalistycznych – określa załącznik nr 1 do rozporządzenia;
2) badań diagnostycznych – określa załącznik nr 2 do rozporządzenia;
3) procedur zabiegowych ambulatoryjnych – określa załącznik nr 3 do rozporządzenia;
4) świadczeń w chemioterapii – określa załącznik nr 4 do rozporządzenia;
5) innych świadczeń ambulatoryjnych – określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

Czas pracy poradni przyszpitalnej w sieci PSZ

Dla poradni przyszpitalnej, o której mowa w zarządzeniach NFZ dotyczących PSZ (np. zarządzenie Prezesa NFZ 185/2019/DSOZ w sprawie szczegółowych warunków umów w systemie podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej)

1. Czas pracy poradni przyszpitalnej obejmuje co najmniej 3 dni w tygodniu, w wymiarze nie mniejszym niż 12 godzin tygodniowo (łącznie).

2. Przez czas pracy poradni przyszpitalnej rozumie się czas pracy lekarza, logopedy lub ortoptysty, udzielającego świadczeń.  

185/2019/DSOZ – § 10, pkt 1 i 2

Treść nie zmieniła się od zarządzenia 69/2017/DSOZ z 10 sierpnia 2017…

Z powyższego wynika, że czas pracy poradni specjalistycznej jest tożsamy z obecnością przynajmniej jednej osoby wymienionego personelu. Jeżeli poradnia dysponuje własną kartoteką/punktem rejestracji, jej działalność, zazwyczaj wcześniejsza niż godzina rozpoczęcia przyjęć przez lekarza nie zawiera się w czasie pracy poradni, podobnie dyżur pielęgniarki przed lub po czasie pracy lekarza, nawet jeśli samodzielnie może realizować świadczenia AOP (spodziewam się zmiany tego kryterium w najbliższym czasie).

Powyższe zasady za chwilę przestaną być oczywiste.

Jeżeli ktoś stawał do konkursu ofert o umowę NFZ z zakresu AOS w 2016 roku, obowiązywało go:

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. 2016 poz. 1372):

§ 1. Rozporządzenie określa szczegółowe kryteria wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w podziale na poszczególne zakresy lub rodzaje świadczeń opieki zdrowotnej. (…)

§ 3. Wykaz szczegółowych kryteriów wyboru ofert wraz z wyznaczającymi je warunkami oraz przypisaną im wartością w rodzaju: (…)
2) ambulatoryjna opieka specjalistyczna określa załącznik nr 2 do rozporządzenia; (…)

§ 5.
1. Oferent, który deklaruje spełnianie warunku podlegającego ocenie, jest obowiązany go spełniać w okresie związania ofertą oraz przez cały okres realizacji umowy, chyba że przepisy rozporządzenia stanowią inaczej.
2. Oferent, który zadeklarował spełnianie określonego warunku podlegającego ocenie, jest obowiązany go spełniać dodatkowo ponad warunki realizacji świadczeń określone w rozporządzeniach wydanych na podstawie art. 31d ustawy o świadczeniach.

Dz.U. 2016 poz. 1372

Załącznik nr 2 czyli Wykaz szczegółowych kryteriów wyboru ofert wraz z wyznaczającymi je warunkami oraz przypisaną im wartością w rodzaju AOS w tabeli nr 2 wymaga deklaracji czasu pracy punktowanej następująco: 

V	Dostępność. Maksymalna suma punktów:	14
lp	Oceniany warunek	pkt
1	Czas pracy poradni w tygodniu – powyżej 24 godzin do 36 godzin włącznie.	2*
2	Czas pracy poradni w tygodniu – powyżej 36 godzin do 48 godzin włącznie.	4*
3	Czas pracy poradni w tygodniu – powyżej 48 godzin.	6*
4	Łączny czas pracy lekarzy w poradni w tygodniu jest wyższy niż czas pracy poradni w tygodniu i wynosi od 36 godzin do 54 godzin włącznie.	1**
5	Łączny czas pracy lekarzy w poradni w tygodniu jest wyższy niż czas pracy poradni w tygodniu i wynosi powyżej 54 godzin do 72 godzin włącznie.	2**
6	Łączny czas pracy lekarzy w poradni w tygodniu jest wyższy niż czas pracy poradni w tygodniu i wynosi powyżej 72 godzin.	3**
7	Na każdej kondygnacji dostępnej dla świadczeniobiorców co najmniej jedno z pomieszczeń higieniczno-sanitarnych ogólnodostępnych przystosowane dla osób niepełnosprawnych.	2
8	Odrębna aplikacja służąca realizacji obowiązku zapewnienia bieżącej rejestracji świadczeniobiorców drogą elektroniczną, ze zwrotnym automatycznym wskazaniem terminu porady	3

Uwagi:
* dla zakresu 1-3 jedna odpowiedź do wyboru
** dla zakresu 4-6 jedna odpowiedź do wyboru
* i ** Nie dotyczy świadczeń w zakresach, o których mowa w tabeli nr 1 poz.: 66 (w zakresie diabetologii/ diabetologii dla dzieci: KAOS – Cukrzyca) i 67 (w zakresie HIV/AIDS: KAOS – HIV)

Ofertując w 2015 lub 2016 roku można było udzielić jednej z następujących odpowiedzi na pytanie o czas pracy poradni:

• Powyżej 48 godzin
• Powyżej 36 godzin do 48 godzin włącznie
• Powyżej 24 godzin do 36 godzin włącznie
• Powyżej 12 godzin do 24 godzin włącznie
• 12 godzin lub mniej

Półtora roku później rankingujące wymagania MZ istotnie spadły:

Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 lutego 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. 2018 poz. 385) zawierało już inne rankingujące ofertę kryteria dostępności – określone w załączniku nr 1 – Tabela nr 2 (AOS, ASDK – część wspólna):

V	Dostępność. Maksymalna suma punktów	11
Lp	Oceniany warunek	pkt
1	Czas pracy lekarza (lekarzy) w poradni w tygodniu wynosi od 12 godzin do 24 godzin włącznie, w tym co najmniej raz w tygodniu w godzinach popołudniowych między godziną 14.00 a 21.00, z zachowaniem ciągłości 4 godzin	4*
2	Czas pracy lekarza (lekarzy) w poradni w tygodniu wynosi powyżej 24 godzin do 36 godzin włącznie, w tym co najmniej raz w tygodniu w godzinach popołudniowych między godziną 14.00 a 21.00, z zachowaniem ciągłości 4 godzin	6*
3	Czas pracy lekarza (lekarzy) w poradni w tygodniu wynosi powyżej 36 godzin, w tym co najmniej raz w tygodniu w godzinach popołudniowych między godziną 14.00 a 21.00, z zachowaniem ciągłości 4 godzin	8*
4	Co najmniej jedno z pomieszczeń higieniczno-sanitarnych ogólnodostępnych przystosowane dla osób niepełnosprawnych – w miejscu udzielania świadczeń	1
5	Odrębna aplikacja służąca realizacji obowiązku zapewnienia bieżącej rejestracji świadczeniobiorców drogą elektroniczną, ze zwrotnym automatycznym wskazaniem terminu porady	2

Dla odpowiedzi z zakresu 1-3 – jedna odpowiedź do wyboru, a pytanie w ankiecie ofertowej z roku 2019 o czas pracy poradni zawierało odpowiedzi:

• od 12 godzin do 24 godzin włącznie, w tym co najmniej raz w tygodniu w godzinach popołudniowych między godziną 14.00 a 21.00, z zachowaniem ciągłości 4 godzin.
• powyżej 24 godzin do 36 godzin włącznie, w tym co najmniej raz w tygodniu w godzinach popołudniowych między godziną 14.00 a 21.00, z zachowaniem ciągłości 4 godzin.
• powyżej 36 godzin, w tym co najmniej raz w tygodniu w godzinach popołudniowych między godziną 14.00 a 21.00, z zachowaniem ciągłości 4 godzin.
• Żadne z powyższych

Czas pracy poradni ambulatoryjnej opieki zdrowotnej AOS

Harmonogram pracy poradni specjalistycznej z umową AOS określały zarządzenia NFZ w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju AOS.

Zarządzenie Nr 29/2011/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 14 czerwca 2011 r. w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju ambulatoryjna opieka specjalistyczna:

§ 11.
5. Harmonogram, o którym mowa w ust. 1, powinien spełniać następujące warunki:
– poradnia specjalistyczna czynna nie krócej niż trzy razy w tygodniu po 4 godziny dziennie, w tym
– co najmniej raz w tygodniu w godzinach przedpołudniowych w przedziale czasowym między godz. 7:30 a 14:00, oraz
– co najmniej raz w tygodniu w godzinach popołudniowych w przedziale czasowym między godz. 14:00 a 20:00,
– chyba że w postępowaniu w sprawie zawarcia umowy strony przyjmują harmonogram pracy poradni, odpowiadający ustalonej liczbie świadczeń. 
(…)
7. Przez godziny pracy poradni specjalistycznej rozumie się czas pracy personelu medycznego: lekarza, logopedy lub ortoptysty, udzielającego świadczenia zgodnie z Załącznikiem nr 2 do umowy

29/2011/DSOZ – Rozdział 4 Zasady udzielania świadczeń w poradniach specjalistycznych, ASDK oraz KAOS

Taka treść zawarta jest w zarządzeniu 71/2012/DSOZ, 82/2013/DSOZ, 79/2014/DSOZ, aby całkowicie zniknąć z zarządzenia 62/2016/DSOZ z 29 czerwca 2016 r. O harmonogramie zarządzenie wspomina, że powinien być:

§ 9.
1. Świadczenia objęte przedmiotem umowy, udzielane są osobiście przez osoby posiadające określone kwalifikacje zgodnie z  „Harmonogramem – zasoby” , stanowiącym załącznik nr 2 do umowy.
2. Świadczeniodawca zapewnia dostępność do świadczeń zgodnie z „Harmonogramem – zasoby”, stanowiącym załącznik nr 2  do umowy.
3. W przypadku nieobecności lekarza, logopedy lub ortoptysty, realizującego świadczenia zgodnie z umową, świadczeniodawca obowiązany jest poinformować świadczeniobiorców o sposobie zorganizowania opieki w tym okresie. Powyższą informację udostępnia się w miejscu udzielania świadczeń oraz w siedzibie świadczeniodawcy.

62/2016/DSOZ – Rozdział 3 Szczegółowe warunki umowy

Zarządzenie 22/2018/DSOZ z dnia 14 marca 2018 r. nie wnosi nic więcej, a zarządzenie 182/2019/DSOZ dodaje możliwość w zakresie TK i RM do udzielania świadczeń za pośrednictwem systemów teleinformatycznych.

To w końcu jak?

Z aktualnych zarządzeń wynika, że dla poradni w umowie PSZ istnieje w warunkach realizacji umowy limit minimalny godzin pracy 12 w dowolnym tygodniowym rozplanowaniu, dla poradni z umową AOS teoretycznie nie obowiązują żadne reguły czasowe.

Trzeba jednak powrócić do rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie szczegółowych kryteriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz.U. 2016 poz. 1372) i przypomnieć, że Oferent jest obowiązany spełniać warunek podlegający ocenie w okresie związania ofertą oraz przez cały okres realizacji umowy niezależnie (dodatkowo) od tego, co stanowią warunki realizacji świadczeń określone w rozporządzeniach wydanych na podstawie art. 31d* ustawy o świadczeniach.

Podsumowując:

Oferent powinien prowadzić poradnię AOS
w co najmniej takim zakresie harmonogramu,
jaki deklarował realizować składając ofertę,
niezależnie od tego, jakie minimum określa dziś NFZ.

---

To jeszcze tylko przypomnę, że art. 31d ustawy o świadczeniach to:

Art. 31d.
Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzeń, w poszczególnych zakresach, o których mowa w art. 15 ust. 2 pkt 1–8 i 10–13, wykazy świadczeń gwarantowanych wraz z określeniem:
1) poziomu lub sposobu finansowania danego świadczenia gwarantowanego, o którym mowa w art. 18, art. 33 i art. 41, mając na uwadze treść rekomendacji oraz uwzględniając kryteria określone w art. 31a ust. 1;
2) warunków realizacji danego świadczenia gwarantowanego, w tym dotyczących personelu medycznego i wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną, mając na uwadze konieczność zapewnienia wysokiej jakości świadczeń opieki zdrowotnej oraz właściwego zabezpieczenia tych świadczeń.

Dz.U. 2019 poz. 1373