Przesadziłem, wiem, ale tytuł musi chwytać za serce. W tym przypadku – za płuco.
Jak zapewne wszyscy świadczeniodawcy wiedzą, świadczenia gwarantowane są scharakteryzowane za pomocą rozpoznań i procedur. Jeżeli więc owa charakterystyka jakiejś procedury nie uwzględnia, to co?
To dla NFZ nie ma ona znaczenia w gwarantowanych świadczeniach procesu leczenia pacjenta. Tak właśnie się dzieje z diagnostyką kodowaną jako RTG płuc.
Z zupełnie irracjonalnych pobudek lekarz chorób płuc chętniej wybiera ze słownika ICD-9 procedurę ‚RTG płuc – inne’ niż ‚RTG klatki piersiowej’. Tym dziwniejsze, że nie do końca wiadomo, od czego inne, bo innego RTG płuc niż to inne po prostu nie ma!

87.441 | RTG płuc – inne |
Wg NFZ nie generuje ona takich kosztów jak RTG klatki piersiowej ani nie wnosi istotnej medycznie informacji. Odgaduję tu intencje autorów charakterystyki JGP w zakresie AOS, którzy to badanie po prostu z niej wykluczyli.
kod | nazwa | lista JGP |
87.440 | RTG klatki piersiowej | W2 |
87.495 | RTG śródpiersia | W2 |
87.496 | RTG tchawicy | W2 |
87.441 | RTG płuc – inne | — |
Jest regułą, że badania ‚inne’ – to są te gorsze, taki diagnostyczny śmietnik, chociaż są wyjątki:
kod | nazwa | lista JGP |
88.759 | USG układu moczowego – inne | W2 |
88.199 | RTG jamy brzusznej – inne | W2 |
Kup, pan, cegłę!
A jedna cegła waży kilogram i pół cegły – czyli ile?
Tym pytaniem bez związku z tematem chcę otworzyć rozważania, za co właściwie płaci NFZ?
Czy płaci proporcjonalnie do istotności informacji albo stopnia powszechności badań? Lista podstawowa W1 to te najczęściej wykonywane, stosowane w najbardziej ogólnych, najczęstszych epidemiologicznie przypadkach. Mniej niż 3 nie podniosą rozliczenia.
A może ze względu na koszt faktyczny badania? W końcu np. badanie diagnostyczne z podaniem środka kontrastowego jest droższe niż bez? Może zużycie sprzętu jednorazowego i odczynników?
Może bierze też pod uwagę czasochłonność? Złożoność przygotowania do badania, specjalne warunki, ryzyko konieczności powtórzenia?
Może jednak użyteczność? Jakość diagnostyczną, skuteczność eliminacji innych przyczyn takich samych objawów?
W11 i W12
Ograniczmy się do przykładów, co i jak kieruje do wyższej refundacji przy procedurach z list W1 i W2
W12 Świadczenie specjalistyczne 2-go typu |
konieczne wykazanie co najmniej 3 procedur z listy W1 |
lub |
konieczne wykazanie co najmniej jednej procedury z listy W2 |
oraz bonusik:
W13 Świadczenie specjalistyczne 3-go typu |
konieczne wykazanie co najmniej 2 procedur z listy W2 |
lub |
konieczne wykazanie co najmniej 3 procedur z listy W1 oraz co najmniej 1 procedury z listy W2 |
W dermatologii i onkologii refundację podnosi dermatoskopia wykonywana za pomocą dermatoskopu. Cóż to za urządzenie? To taka lupa z podświetleniem. Oglądanie zmian skóry przez tę lupę jest wyjątkowo cenne także z punktu widzenia ekonomicznego – samo z siebie podnosi refundację, a nie zużywa żelu, strzykawek, probówek, odczynników, tylko trochę prądu z bateryjki.
kod | nazwa | lista JGP |
99.9953 | Dermatoskopia | W2 |

Badanie eleganckie i proste. Co innego – badanie palcem odbytu. Gdyby jeszcze lekarz poświecił sobie latarką (profesjonalnie = anoskop), ale tak w ciemno? Jakaż z tego wiedza, jaki pożytek? Dlatego:
kod | nazwa | lista JGP |
89.34 | Badanie palcem odbytu | — |
49.21 | Anoskopia | W2 |
88.747 | Endosonografia kanału odbytnicy i odbytu | W2 |

Wróćmy jednak do tematu
Należy sobie uświadomić, że wiele czynności medycznych może być zakodowanych tak, że nie przyniesie to żadnego pożytku. I nie mamy tu do czynienia z jakimś przekrętem. Nie! Po prostu NFZ niektóre procedury pominął w refundacji, a inne nie. Niektóre z nich są w wyższej grupie i dają pojedynczo wzrost wartości wizyty, a inne muszą być co najmniej trzy.
Badanie prostaty
Poniższy zestaw pokazuje, że można się narobić i nic z tego nie wynika:
kod | nazwa | lista JGP |
89.34 | Badanie palcem odbytu | — |
I61 | Antygen swoisty dla stercza (PSA) całkowity | W1 |
88.763 | USG gruczołu krokowego | W1 |
Posiew i antybiogram
Na tym przejechaliśmy się nie raz…
kod | nazwa | lista JGP |
90.33 | Badanie mikroskopowe materiału z ucha, nosa, i krtani – posiew i antybiogram | — |
90.39 | Badanie mikroskopowe materiału z ucha, nosa, i krtani – inne badania mikroskopowe | — |
90.43 | Badanie mikroskopowe materiału z tchawicy, opłucnej, płuc i innych tkanek klatki piersiowej oraz plwociny – posiew i antybiogram | — |
91.33 | Badanie mikroskopowe materiału z pęcherza moczowego, cewki moczowej, stercza, pęcherzyków nasiennych, tkanki okołopęcherzowej, moczu i nasienia – posiew i antybiogram | — |
91.71 | Badanie mikroskopowe materiału z rany operacyjnej – rozmaz bakterii | — |
91.73 | Badanie mikroskopowe materiału z rany operacyjnej – posiew i antybiogram | — |
91.821 | Badanie materiału biologicznego – posiew jakościowy i ilościowy | W2 |
91.831 | Badanie materiału biologicznego – posiew jakościowy wraz z identyfikacją drobnoustroju i antybiogram | W2 |
Bark
Kości barku to nie to samo, co obojczyk, łopatka i kość ramienna, ale i tak nic to nie da. Ta praca diagnostyczna dla NFZ prawie nic nie znaczy.
kod | nazwa | lista JGP |
88.21 | Zdjęcie RTG kości barku i ramienia | — |
87.433 | RTG obojczyków | W1 |
88.331 | RTG łopatek | W1 |
88.22 | Zdjęcie RTG kości łokcia/przedramienia | — |
88.23 | Zdjęcie RTG nadgarstka/dłoni | — |
88.24 | Zdjęcie RTG kości kończyny górnej – inne | — |
88.249 | RTG kości kończyny górnej – nieokreślone inaczej | — |
88.241 | RTG kości kończyny górnej celowane lub czynnościowe | W2 |
Czym jest układ moczowy?
Widocznie to coś więcej…
kod | nazwa | lista JGP |
88.752 | USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego | W1 |
88.759 | USG układu moczowego – inne | W2 |
Sięgamy absurdu?
Pozostawiam bez komentarza…
kod | nazwa | lista JGP |
87.94 | Kontrastowe badanie RTG nasieniowodu | — |
87.91 | RTG nasieniowodów z kontrastem | W2 |