icf?

Tak, icf. Coś, czym można straszyć, czego nikt nie widział, ktoś coś słyszał, a obowiązuje od miesiąca. Chociaż niekoniecznie…

Centrala NFZ w aktualnościach jeszcze w sierpniu informowała, że:

trwają pace związane z dostosowaniem systemu informatycznego w zakresie komunikatu XML polegające na umożliwieniu świadczeniodawcom sprawozdawania wyników oceny funkcjonalnej świadczeniobiorców, którym udzielono świadczeń w rodzaju rehabilitacja lecznicza.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 grudnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu rehabilitacji leczniczej (DZ. U. 2018, poz. 2396) wprowadziło obowiązek przekazywania do lekarza kierującego informacji o efektach prowadzonej terapii. Narodowy Fundusz Zdrowia wprowadza badanie efektów terapii we wszystkich zakresach świadczeń w rodzaju rehabilitacja lecznicza. Wdrożenie klasyfikacji pozwoli na miarodajne określenie efektów działań rehabilitacyjnych oraz ocenę założonych celów i zadań a dane przekazane przez świadczeniodawców do systemu pozwolą na prowadzenie analiz skuteczności zastosowanego leczenia i opisanie ich językiem uniwersalnym. Obowiązkiem nowej formy sprawozdawczości objęci zostaną wszyscy świadczeniodawcy realizujący świadczenia w rodzaju rehabilitacja lecznicza.

Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia czyli International Classification of Functioning, Disability and Health ( czyli ICF) została przyjęta przez WHO w 2001 r. Umożliwia w ten sposób stosowanie jednolitego wzorca do opisu pewnego aspektu zdrowia. Jest jakby rozwinięciem i uzupełnieniem ICD-10, klasyfikując funkcjonowanie i niepełnosprawność w powiązaniu ze stanem zdrowia. ICD-10 dostarcza informację o etiologii choroby, zaburzenia zdrowia lub innego stanu zdrowia, a ICF uzupełnia ją o dane dotyczące stopnia i jakości funkcjonowania.

CSIOZ przygotowało polską wersję tej klasyfikacji i jest ona dostępna na ich stronie. Publikacja ma 300 stron i wypełni wam niejeden jesienny wieczór, jeśli lubicie taką formę rozrywki.

element XML

NFZ z impetem wdraża dobre zmiany dla pacjenta. Z optymizmem i odważnie zaproponował nowy obowiązek sprawozdawczy już od 1 września. Wymaga on w rehabilitacji stacjonarnej oceny pacjenta formularzem ICF w dniu przyjęcia i w dniu wypisu (i przekazanie w komunikacie XML SWIAD elementu nfz:icf), podobnie w rehabilitacji ambulatoryjnej ocena ICF realizowana będzie w dniu rozpoczęcia cyklu terapii i w dniu zakończenia (i sprawozdana podobnym elementem komunikatu XML SWIAD).

Trochę trudno za tym nadążyć, bo za rozporządzeniem MZ z 26 czerwca 2019 r. (w sprawie zakresu niezbędnych informacji gromadzonych przez świadczeniodawców…_) – Dz.U. z 2019 r. poz. 1207 poszło zarządzenie 98/2019/DI Prezesa NFZ z 1 sierpnia 2019 r. (w sprawie szczegółowych komunikatów XML), a 23 sierpnia zarządzenie 113/2019/DI zmieniające. Komunikat SWIAD w wersji 9.9.1. będzie zawierał następujące elementy nfz:icf:

• przyjecie/nfz:icf-przyjecie,
• wypis/nfz:icf-wypis,
• dane-swiadczenia/nfz:icf-swiad,

Zarządzenie wchodzi w życie z dniem 15 września 2019.

11 września NFZ uznał, że należy wyjaśnić nieco więcej świadczeniodawcom: nowy komunikat stosowany jest do przekazywania danych o świadczeniach udzielonych od 1 września 2019 r. , ale ma zastosowanie do przekazywania danych o udzielonych świadczeniach w okresach wcześniejszych.
Przekazywanie danych komunikatem SWIAD w wersji 9.9.1 możliwe będzie od 15 września 2019 r., ale przesunięto czas wymagalności (dla elementów wymagających dłuższego dostosowania systemów informatycznych).

W całym tym zamieszaniu można nie dosłyszeć nieśmiałego głosu tych, którzy już przeczytali owe 300 stron klasyfikacji ICF:

Co my właściwie mamy przekazywać?

I gdzie jest jakiś wzór tego formularza oceny ICF? Obowiązki sprawozdawcze muszą poczekać na dostawców oprogramowania, przekazywanie teoretycznie możliwe od 15 września ma objąć świadczenia udzielane od 1 września. Trzeba jednak już teraz składować gotowe oceny pacjentów, by je potem wstecznie wprowadzić i sprawozdać. I tu NFZ również przychodzi z pomocą:

W początkowej fazie stosowania w praktyce klasyfikacji ICF dopuszczone jest korzystanie z uproszczonego wykazu funkcji do oceny, tj.:

kodd	opis funkcjonalności pacjenta
b280.x	Czucie bólu
b455.x	Funkcje związane z tolerancją wysiłku
b710.x	Funkcje ruchomości stawów
b730.x	Funkcje związane z siłą mięśni
b745.x	Funkcje związane z obecnością napięcia mięśni
d230.x	Realizowanie dziennego rozkładu zajęć
d410.x	Zmienianie podstawowej pozycji ciała
d415.x	Utrzymywanie pozycji ciała
d450.x	Chodzenie
d510.x	Mycie się
d530.x	Korzystanie z toalety
d540.x	Ubieranie się
d550.x	Jedzenie

w miejsce x należy przekazać wartość ze skali:

wartość	znaczenie
0	Brak problemu
1	Nieznaczny problem
2	Umiarkowany problem
3	Znaczny problem
4	Skrajnie duży problem
8	Nie określony
9	Nie dotyczy

Wartość 9 jest zarezerwowana dla wyjątkowych sytuacji, np. gdy pacjent nie zgłosił się na ostatni dzień cyklu i ocena końcowa nie została przeprowadzona.

Czyli od kiedy?

Ze słów początkowa faza i uproszczony wykaz można stwierdzić, że nie wiadomo, jak to ma w efekcie wyglądać i lepiej nie wprowadzać u siebie wzoru formularza ICF jako ostatecznego. NFZ potwierdza to przypuszczenie: Słownik powyższy będzie sukcesywnie rozszerzany i uszczegóławiany.

Z dalszych wyjaśnień wynika, że brak tej oceny nie dyskwalifikuje na razie refundacji świadczeń. Tak rozumiem sformułowanie: Rozważane jest wprowadzenie obligatoryjności przekazania elementu dla świadczeń/hospitalizacji w rodzaju rehabilitacja lecznicza, rozpoczynających się po dniu 31 grudnia 2019 r.

Ponieważ jednak każdy może sobie próbować to interpretować jak chce i ma rację aż do momentu interpretacji przez NFZ własnego tekstu, KIF zwróciła się już teraz z prośbą o wskazanie daty obligatoryjności i informuje o odpowiedzi:

Nie ma obligatoryjności wypełniania pól związanych ze sprawozdaniem danych w zakresie efektów terapii, zgodnie z klasyfikacją ICF, czytamy w stanowisku Departamentu Świadczeń Opieki Zdrowotnej NFZ z dnia 4 września br., które jest odpowiedzią na pismo Krajowej Izby Fizjoterapeutów. W sprawie wdrożenia zgodnego z praktyką kliniczną planowane są spotkania przedstawicieli Krajowej Izby Fizjoterapeutów z NFZ.